Project ‘DubbelDoel Natuurlijk’ start

DubbelDoel Natuurlijk
(Het project is opgezet door het Centrum Genetische bronnen (WUR) in samenspraak met de verschillende rasorganisaties, waaronder de Blaarkopstichting; zie ook onderaan).
De tekst van dit bericht is opgesteld door de projectleiding, en wordt gedeeld door de verschillende rasorganisaties via de website en diverse andere kanalen.
Wij vragen tenminste enkele bedrijven met blaarkoppen om deel te nemen aan dit project, en zich dus aan te melden (zie onderaan de tekst).

Onderzoek naar fokdoel en runderrassen voor natuurinclusieve kringlooplandbouw

Welke kenmerken en eigenschappen van koeien (fokdoel) zijn essentieel in een natuurinclusieve kringlooplandbouw? En zijn de Nederlandse dubbeldoel runderrassen het meest geschikt en hebben zij een toegevoegde waarde? Met het onderzoeksproject DubbelDoel Natuurlijk willen wij antwoorden geven op deze vragen.

Samen met natuurinclusieve melkveehouders met een grote variatie aan runderrassen en uit verschillende regio’s uit het land en willen wij aan de slag. Op melkveebedrijven met een duurzame bedrijfsvoering willen wij de onderlinge relaties tussen bedrijfskenmerken, rundveeras, dierprestaties, biodiversiteit en verdienmodellen boven tafel halen. Deze informatie draagt bij in fokdoeldiscussies met deze veehouders over de essentiële dierkenmerken voor natuurinclusieve kringlooplandbouw.

Heeft u interesse? Meldt u dan nu aan via de website: www.dubbeldoelnatuurlijk.nl/aanmeldformulier

Integrale aanpak

Er is steeds meer aandacht voor kringlooplandbouw en natuurinclusieve veehouderij, zo ook in de rundveesector. De verwachting is dat een groot deel van de Nederlandse rundveehouderij in de toekomst extensiever zal gaan boeren. Er worden veel maatschappelijke eisen gesteld aan de bedrijfsvoering van veehouders, ze moeten bijdragen aan milieukwesties, zoals het matigen van de klimaatverandering, het behoud van biodiversiteit, de omlaag brengen van de totale milieubelasting en het in acht nemen van dierenwelzijn. Al deze thema’s moeten zij volledig integreren en tegelijkertijd moet de boer er ook zijn brood nog mee kunnen verdienen.

Men kan zich richten op technische ontwikkelingen om bijvoorbeeld uitstoot te reduceren, efficiëntere koeien te fokken en meer gebruik te maken van de eigen omgeving en de beschikbare bronnen, om de impact te verminderen. In alle gevallen worden er eisen gesteld aan de dieren, zo wordt bij duurzame bedrijfssystemen vaak gesproken over een dier dat robuust moet zijn, probleemloos melk kan produceren, gezond is, toe kan met variatie in kwaliteit in het rantsoen en een lange levensduur heeft. Dit zijn enkele kenmerken die vaker worden benoemd, maar tot op heden niet zijn onderbouwd met cijfers.

Nederlandse dubbeldoelrassen

In een onderzoek uit 2020 zijn meerdere veehouders geïnterviewd van de Nederlandse dubbeldoelrassen; het Brandrode rund, Fries Hollands vee en Roodbont Friesvee, Groninger Blaarkop, Lakenvelder en Maas-Rijn-IJsselvee (MRIJ) (meer lezen: Kenmerken zeldzame rassen in agroecologische landbouwsystemen). Er werd gevraagd naar unieke kwaliteiten en kenmerken van deze rassen. Interessant resultaat was dat veelal dierkenmerken naar voren kwamen zoals robuustheid, gezondheid en voerefficiëntie, onafhankelijk van elkaar kwamen de veehouders en de betrokken experts tot dezelfde suggesties. Suggesties, want zoals hierboven genoemd ontbreekt ook hier een wetenschappelijke onderbouwing.

Onderzoeksvragen

Welke fokdoelen en runderrassen passen bij (de ontwikkeling naar) natuurinclusieve kringlooplandbouw, en wat is de (toegevoegde) waarde van de Nederlandse dubbeldoel rundveerassen in natuurinclusieve kringlooplandbouw?

De deelvragen in fase 1 van het onderzoek:

• In welke regio’s en op welk type bedrijven komen de Nederlandse dubbeldoelrassen voor?
• Welke verbanden kunnen er gelegd worden tussen de gebruikte rassen, productieniveau, dierkenmerken en bedrijfskenmerken?

De deelvragen in fase 2 van het onderzoek:

• Hoe hangen raskeuze en dierkenmerken samen met technische en economische bedrijfsresultaten, en met indicatoren voor biodiversiteit en natuurinclusieve kringlooplandbouw?
• Welke (unieke) dierkenmerken zijn aanwezig binnen de Nederlands dubbeldoel runderrassen en wat is de waarde van deze rassen voor natuurinclusieve en circulaire bedrijfssystemen?

Onderzoeksopzet

In de eerste fase van het onderzoek wordt gekeken waar in Nederland en op welk type bedrijven de Nederlandse dubbeldoelrassen voorkomen. Hiervoor worden bestaande gegevens uit verschillende nationale databases geanalyseerd.

In de tweede fase van het onderzoek wordt dieper ingegaan op de onderliggende verbanden tussen kenmerken en prestaties van de koeien (bijv. productie en gezondheid), de bedrijfsvoering en bedrijfskarakteristieken (bijv. veebezetting en grondsoort) en bedrijfsdoelen gericht op de biodiversiteit, circulariteit en omgeving. Diergezondheidsaspecten, zoals veeartskosten, uitval, klauw- en uiergezondheid worden vergeleken met productieniveau en efficiëntie van de bedrijfsvoering.

Tijdens discussie- en studiemiddagen zal met veehouders worden gesproken over fokdoelen in het licht van de ontwikkeling naar natuurinclusieve kringlooplandbouw.

Heeft u interesse of wilt u meer informatie over dit onderzoek?
Wilt u meewerken aan dit onderzoek en met ons het fokdoel verkennen voor natuurinclusieve kringlooplandbouw? Voor het verzamelen, analyseren en vergelijken van bedrijfsgegevens, verdienmodellen, biodiversiteitsindicatoren, dierkenmerken, ras en prestaties zijn wij op zoek naar melkveehouders die gericht zijn op natuurinclusieve veehouderij. Wij hopen veehouders te enthousiasmeren om ervaringen en gegevens te delen en mee te denken over fokdoelen en passende runderrassen voor een natuurinclusieve toekomst.

Voor het selecteren van de meest geschikte bedrijven voor dit onderzoek hebben wij basisgegevens nodig over uw bedrijf, deze kunt u gemakkelijk en snel invullen op het aanmeldformulier. In het voorjaar nemen wij contact met u op, en maken wij de definitieve selectie van bedrijven. Aanmelden kan vrijblijvend via het aanmeldformulier op de website: www.dubbeldoelnatuurlijk.nl/aanmeldformulier.
Voor overige vragen of opmerkingen kunt u ook direct contact opnemen met Mira Schoon (projectleider DubbelDoel Natuurlijk), telefoon: +31 317 485 916 (ook mobiel) of via de mail: mira.schoon@wur.nl

Zie de flyer die u kunt downloaden: DubbelDoel Natuurlijk – informatieflyer (febr 2022)